
محاسبه ابعاد کانال کولر آبی به صورت دقیق و مهندسی برای افزایش کارایی سیستم تهویه و سرمایشی ساختمان اهمیت بالایی دارد. در زیر مراحل کلی و نکات کلیدی به صورت موردی ذکر شده است:
- محاسبه بار سرمایشی فضا: ابتدا باید بار سرمایشی هر فضای ساختمان بهطور دقیق محاسبه شود. این کار با توجه به عوامل مختلفی از جمله مساحت، نوع عایق، تعداد افراد و شرایط آبوهوایی منطقه انجام میشود.
- انتخاب ظرفیت کولر آبی: ظرفیت کولر بر اساس بار سرمایشی محاسبه شده انتخاب میشود. با این توضیح که برای هر 35 الی 45 مترمربع از فضای داخلی، حدوداً به CFM 5000 کولر نیاز است.
- محاسبه سرعت هوای موردنیاز: سرعت هوای ورودی به کانال باید به گونهای تنظیم شود که جریان هوا بهطور یکنواخت و بدون ایجاد سر و صدا و ارتعاش تأمین شود. معمولاً سرعت هوایی بین 2 تا 5 متر بر ثانیه برای هر ساختمانی کافی است.
- انتخاب نوع و شکل کانال: انتخاب شکل کانال (مربع، مستطیل یا گرد) بستگی به فضای نصب، اولویت مهندسی و توان مالی کارفرما دارد. زیرا اگر چه کانالهای گرد مقاومت کمتری نسبت به افت فشار دارند و از نظر انرژی، کارایی بهتری دارند. اما هزینههای نصب و اجرای آنها بیشتر از کانالهای چهارگوش است. به همین دلیل اغلب در ساختمانهای معمولی از کانالهای مربع یا مستطیل برای هوادهی به دریچه خطی استفاده میشود.
- محاسبه ابعاد کانال: ابعاد کانال باید بر اساس حجم هوای عبوری و سرعت هوای موردنظر محاسبه شود. از رابطه Q = A × V استفاده میشود که در آن Q حجم هوا، A سطح مقطع کانال و V سرعت هوا است.
- در نظر گرفتن افت فشار: افت فشار در کانالها به علت اصطکاک هوا با دیوارهها و تغییر مسیرها رخ میدهد. این افت باید بهطور دقیق محاسبه و به طراحی نهایی افزوده شود.
- توزیع مناسب کانالها: کانالها باید بهطور متوازن و متناسب با تعداد اتاقها و دریچه کولر آبی مورد نیاز و نوع کاربری هر فضا توزیع شوند تا سرمایش بهطور یکنواخت در همه جای ساختمان پخش شود.
- استفاده از عایق مناسب: برای جلوگیری از هدر رفت انرژی و کاهش افت دما، استفاده از عایقهای حرارتی مناسب در اطراف کانالها الزامی است. هر چند باید در نظر داشت که همیشه عایق اطراف کانال نیاز نیست. به خصوص مواردی که کانالها به صورت توکار و در داخل دیوارهای ساختمان کار گذاشته شدهاند. به همین علت تنها در قسمتهایی که کانال هوا در معرض هوای آزاد، آفتاب یا سرما قرار میگیرد، استفاده از عایق به صرفه اقتصادی است.
ابعاد استاندارد کانال کولر
رعایت ابعاد استاندارد کانال کولر آبی برای افزایش بهرهوری سرمایش و کاهش هزینههای انرژی ضروری است. استفاده از کانالهای با ابعاد غیر استاندارد میتواند باعث اتلاف انرژی، افزایش مصرف برق و کاهش عملکرد دستگاه شود. بنابراین، ابعاد مناسب باید با دقت محاسبه شود تا حداکثر کارایی به دست آید و عملکرد بهینه تضمین شود. بدیهی است که ابعاد دریچه کولر نیز کاملا باید با سایز و ابعاد کانال منطبق باشد.
عرض کانال به حجم هوای مورد نیاز در هر قسمت از ساختمان بستگی دارد. کانالهای با عرض 15 تا 25 سانتیمتر برای کولرهای خانگی مناسب هستند. برای ساختمانهای بزرگتر یا فضاهای تجاری، عرض کانال میتواند به بیش از 30 سانتیمتر برسد. انتخاب صحیح عرض کانال باعث بهبود توزیع هوا و جلوگیری از افت فشار میشود.
ارتفاع کانال بر اساس حجم جریان هوای مورد نیاز و فضای نصب تعیین میشود. برای خانههای معمولی، ارتفاع کانال معمولاً بین 20 تا 40 سانتیمتر متغیر است. در ساختمانهای تجاری یا فضاهای بزرگتر، ارتفاع کانال ممکن است بیشتر از این مقدار باشد. افزایش ارتفاع کانال، بدون کاهش عرض، باعث کاهش افت فشار و جریان بهتر هوا خواهد شد.
با همه این تفاسیر معمولاً کانالهای کولر آبی مطابق 6 ابعاد استاندارد زیر ساخته میشوند:
- کانال 15*15 سانتیمتر:
این ابعاد برای کولرهای آبی کوچک با ظرفیت کم و استفاده در فضاهای محدود مناسب است. معمولاً در اتاقهای کوچک یا فضاهای مسکونی کوچک به کار میرود.
- کانال 20*20 سانتیمتر:
مناسب برای کولرهای با ظرفیت متوسط، این ابعاد در اکثر واحدهای مسکونی و آپارتمانها استفاده میشود. جریان هوای مناسب و توزیع یکنواخت را در فضاهای با مساحت متوسط فراهم میکند.
- کانال 25*25 سانتیمتر:
برای فضاهای بزرگتر یا کولرهای آبی با ظرفیت بیشتر به کار میرود. این ابعاد معمولاً در ساختمانهای مسکونی بزرگ یا دفاتر کوچک تجاری استفاده میشود و کارایی خوبی در خنکسازی فضاهای وسیع دارد.
- کانال 30*25 سانتیمتر:
این ابعاد در ساختمانهای تجاری متوسط یا فضاهای مسکونی بزرگ به کار میرود که نیاز به جریان هوای قویتر و پوشش سطح بیشتری دارند. این کانالها معمولاً در راهروها یا مناطق پرتردد استفاده میشوند.
- کانال 35*30 سانتیمتر:
کانالهایی با این ابعاد معمولاً در ساختمانهای اداری، تجاری یا صنعتی کوچک به کار میروند که نیاز به تهویه مطبوع بالا و جریان هوای قدرتمند دارند. این کانالها معمولاً در سیستمهای تهویهای با چندین واحد کولر به کار گرفته میشوند و دریچه اسلوت مناسب نصب آنها است.
- کانال 40*35 سانتیمتر:
برای سیستمهای تهویه بزرگ در فضاهای صنعتی یا تجاری استفاده میشود. این ابعاد به جریان هوای بسیار زیاد کمک میکند و برای توزیع یکنواخت در فضاهای بزرگ مانند کارخانهها یا سالنهای کنفرانس مناسب است. دریچههای متناسب با این نوع کانالها میتواند از انواع دریچه گرد انتخاب شود.